Lý do giới trẻ ngày nay hút thuốc lá điện tử, những tác hại khôn lường do thuốc lá điện tử gây ra
Thuốc lá điện tử là gì? Có an toàn hơn thuốc lá truyền thống hay không?
Thuốc lá điện tử (TLĐT) là loại thuốc lá có chứa nhiều chất độc gây hại cho cơ thể người sử dụng như hóa chất tạo mùi hương, các kim loại và Nicotine. Người sử dụng TLĐT đa phần sẽ lầm tưởng rằng: “khi hút TLĐT không có lan tỏa ra khói hay không có mùi khó chịu như hút thuốc lá truyền thống nên TLĐT ít độc hại hay không gây độc cho cơ thể người sử dụng và thậm chí nó còn giúp cai thuốc lá điếu thông thường”. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của những loại TLĐT này chẳng kém gì thuốc lá điếu thông thường.
Một số người cho rằng, hút thuốc lá điện tử không gây hại và an toàn hơn thuốc lá truyền thống. Tuy nhiên, đây là quan điểm sai lầm, sản phẩm này có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt có thể gây ra nhiều bệnh về đường hô hấp và các bệnh lý tim mạch, ảnh hưởng tới hệ thần kinh. Do đó, nếu dùng thuốc lá điện tử để thay thế hay cai nghiện thuốc lá truyền thống là hành động sai lầm.
Sử dụng thuốc lá điện tử có những tác động nào đến sức khoẻ?
Thuốc lá điện tử thật ra vẫn là một sản phẩm mới trên thị trường, và các nhà khoa học đang nghiên cứu về tác động về lâu dài đến sức khoẻ của sản phẩm này. Cho đến nay, đây là những tác động mà chúng ta đã biết:
Hầu hết thuốc lá điện tử có chứa nicotin, là chất có những tác hại như:
- Nicotin rất dễ gây nghiện.
- Nicotin nguy hại cho các bào thai đang phát triển.
- Nicotin có thể gây hại cho não bộ của các bạn trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên, vốn thường tiếp tục phát triển đến năm thứ 20 - 25 cuộc đời.
- Nicotin là mối nguy cho sức khỏe của thai phụ và những em bé họ đang ấp ủ.
Ngoài ra, hơi từ thuốc lá điện tử còn chứa các chất gây hại khác như các chất gây ung thư và các vi chất tí hon cắm sâu vào phổi.
Lý do giới trẻ có xu hướng hút thuốc lá điện tử
Tình hình sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có xu hướng gia tăng. Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử trên 15 tuổi tăng từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, đặc biệt tập trung ở nhóm 15-24 tuổi với tỷ lệ 7,3%. Ở nhóm tuổi học sinh từ 13-15 tuổi, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử là 3,5%. Trong đó học sinh nam là 4,3%, học sinh nữ là 2,8%.. Thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên, đồng thời gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội.
Một số lý do có thể lý giải như sau:
- Lý do thứ 1: TLĐT có hương vị hấp dẫn.
- Lý do thứ 2: Thiết kế sản phẩm ấn tượng tạo trào lưu và phong cách hướng đến giới trẻ.
- Lý do thứ 3: Sử dụng mạng xã hội để quảng cáo và tài trợ cho người nổi tiếng và có ảnh hưởng trên mạng xã hội.
- Lý do thứ 4: TLĐT tài trợ cho các chương trình lễ hội, sự kiện thể thao, âm nhạc,... tương đối nhiều để quảng cáo.
- Lý do thứ 5: Đặc biệt việc trưng bày tại điểm bán TLĐT hấp dẫn, giảm giá sản phẩm, quà tặng hấp dẫn, bán hàng trên các nền tảng mua bán trực tuyến để tăng khả năng tiếp cận và tiếp thị gián tiếp các sản phẩm thuốc lá trong các tác phẩm điện ảnh, chương trình truyền hình.
Ngoài ra, việc tiếp cận thông tin hay sử dụng các dịch vụ trên mạng xã hội của giới trẻ rất phổ biến, TLĐT lại đánh mạnh vào việc quảng cáo và mua bán trực tuyến trên những trang của MXH. Vì thế dần dần TLĐT được mọi người biết đến, sử dụng phổ biến hơn và ngày càng trẻ hóa đối tượng sử dụng, thậm chí TLĐT đang có xu hướng xâm nhập vào các trường học nhắm đến đối tượng học sinh, sinh viên, chỉ vì “THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ MUA ĐƯỢC QUÁ DỄ DÀNG”.
Tác hại của thuốc lá điện tử
WHO khuyến cáo các quốc gia nên cấm lưu hành thuốc lá điện tử, thuốc lá kiểu mới, còn nếu cho phép thì cần quản lý chặt để hạn chế những ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng, một số tác hại mà TLĐT gây ra như sau:
- Gây nghiện
- Gia tăng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
- Gia tăng các bệnh tim mạch: đặc biệt là bệnh mạch vành
- Gia tăng các bệnh ung thư: phổi, vòm họng, thanh quản…
Riêng đối với trẻ em và phụ nữ mang thai: Nicotine trong thuốc lá điện tử gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em vì não bộ của trẻ đang trong giai đoạn phát triển, Nicotine cũng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bà mẹ và thai nhi trong thai kì, gây ra sinh non và thai chết lưu.
Điều đáng lo ngại hiện nay là việc quảng cáo và mua bán TLĐT không được kiểm soát và quản lý chặt chẽ.
Những quảng cáo về Thuốc lá điện tử (TLĐT) thường là lời tiếp thị có "cánh", quyến rũ người chưa hút tò mò và tìm đến “thử”. Và chính những câu quảng cáo kiểu: "Thuốc lá điện tử sẽ trở thành văn hóa hút thuốc lành mạnh trong tương lai" và với hình ảnh giới thiệu người hút thuốc lá điện tử có thể hút ở mọi nơi cấm hút thuốc lá do khi hút phà hơi không phải là khói thuốc lá, đánh vào tâm lý giới trẻ chưa từng hút thuốc lá sẽ bị hấp dẫn, tò mò và sau đó dẫn đến tập hút thuốc lá.
Fschool Bắc Ninh - Trường học nói KHÔNG với thuốc lá điện tử
Trước thực trạng thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào các trường học trên cả nước, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, đồng thời, gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế - xã hội, FSchool Bắc Ninh luôn tăng cường kiểm tra, ngăn ngừa sử dụng các sản phẩm thuốc lá, bao gồm thuốc lá thế hệ mới, xây dựng môi trường không khói thuốc tại không gian trường học; thường xuyên tuyên truyền, phổ biến tác hại của việc sử dụng thuốc lá tới học sinh các cấp; tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm các trường sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử.
Trường thường xuyên sẽ lồng ghép nội dung phòng chống tác hại của thuốc lá điện tử trong các môn học có liên quan và trong các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để tiếp cận gần nhất tới các em học sinh, đẩy cao vai trò của các giám thị học đường trong việc ngăn chặn thuốc lá điện tử xâm nhập vào trường học. Nhờ những việc làm thiết thực và kiên quyết mà trong 03 năm học Nhà trường luôn giữ sạch môi trường học đường, nói KHÔNG với thuốc lá điện tử.
Để phòng, chống tác hại của thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử đối với học sinh, Nhà trường luôn nêu cao vai trò của thầy cô tư vấn học đường, tổ chức buổi nói chuyện để các bạn học sinh hiểu được tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe và đời sống, đồng thời đưa ra những giải pháp để mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên của trường chủ động trong việc nắm bắt tâm lý, kịp thời phát hiện, hỗ trợ, ngăn chặn hành vi hút thuốc lá điện tử của học sinh, định hướng các em nhận thức được tác hại đối với sức khỏe và tương lai, từ đó các em thay đổi hành vi theo những chuẩn mực tốt đẹp.
